Βάσος Ι.Βόμβας - Να τιμήσουν την Μνήμη του Γιώργου Αλβανού

 

Πέρασαν εξι περίπου μήνες μετά την απώλειά του, με την καρδιά γεμάτη συγκίνηση και ευγνωμοσύνη. … μοιάζει σαν χθες που η είδηση της αναχώρησής του έπεσε σαν βαρύ σύννεφο στην οικογένεια του στους συγγενείς, στο χωρίο του τα Βασιλικά και σε όλη τη Λέσβο. Kι όμως η απουσία του παραμένει αισθητή, ένα δυσαναπλήρωτο κενό στην πνευματική και κοινωνική ζωή του τόπου μας.

Ο Γιώργος Αλβανός δεν ήταν απλώς ένας δάσκαλος. Ήταν ένας φάρος γνώσης, ένας ακούραστος εργάτης του πνεύματος, ένας άνθρωπος που αφιέρωσε τη ζωή του στην καλλιέργεια των γραμμάτων και στην ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Από τα σχολικά θρανία, με την υπομονή και την αγάπη που τον διέκριναν, φύτεψε σπόρους γνώσης στις ψυχές αμέτρητων μαθητών, ανοίγοντας τους δρόμους της μάθησης και της δημιουργικότητας.

Η αγάπη του για τη Λέσβο ήταν βαθιά και αυθεντική. Γεννημένος και μεγαλωμένος σε αυτόν τον ευλογημένο τόπο, έφερε πάντα στην καρδιά του την ομορφιά του, την ιστορία του, τη μοναδική λαλιά του. Αυτή η αγάπη τον ώθησε να καταγράψει και να διασώσει με πάθος τον πλούτο της λεσβιακής διαλέκτου μέσα από τα συγγράμματά του. Μέσα από τις σελίδες των βιβλίων του, η φωνή των παλαιότερων, οι ιδιωματισμοί, οι λέξεις που χάνονται στο χρόνο, ξαναζωντανεύουν, παραδίδοντας στις επόμενες γενιές ένα ανεκτίμητο θησαυρό.

Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ την ευγένεια της ψυχής του, την καλοσύνη του βλέμματός του, την προθυμία του να προσφέρει και να βοηθήσει. Ήταν ένας άνθρωπος προσιτός, με ανοιχτή καρδιά και μυαλό, έτοιμος πάντα να συζητήσει, να μοιραστεί τις γνώσεις του, να στηρίξει κάθε προσπάθεια για την πρόοδο και την ευημερία του τόπου του.

Σήμερα, καθώς συμπληρώνεται ενα 6μηνο από την απουσία του, η μνήμη του Γιώργου παραμένει ζωντανή στις καρδιές μας. Τα βιβλία του, οι εκδόσεις του, η διδασκαλία του, αποτελούν μια φωτεινή κληρονομιά που θα συνεχίσει να εμπνέει και να καθοδηγεί τις επόμενες γενιές. Η φωνή του, μέσα από τις λέξεις του, θα εξακολουθεί να ηχεί στα Βασιλικά, σε όλη τη Λέσβο, θυμίζοντάς μας την αξία της γνώσης, της αγάπης για τον τόπο μας και της αδιάλειπτης προσφοράς.

Προς τιμήν του ο κύριος Βάσος Βόμβας μας απέστειλε το παρακάτω γράμμα που θεωρήσαμε σωστό να δημοσιευθεί.

Μνήμη Γιώργου Αλβανού. 

Τον θυμάμαι, από τα πρώτα γυμνασιακά μας χρόνια. Κάπου εκεί γύρω στο 1952, όταν ήλθε από τα Βασιλικά στο Γυμνάσιο μας. 

Και γίναμε φίλοι. 

Κι η φιλία μας αυτή βάσταξε χρόνια και χρόνια, αδιατάρκτη και αληθινή,  μέχρι που χτές, που τον πήρα για τις καθιερωμένες ευχές, αυτές που ανταλλάσσαμε στις γιορτές μας...

Και δεν το βρήκα.

Μέσα μου το ήξερα, πως δεν θα τον άκουγα ξανά....

Κι η γυναίκα του,  μού το έκανε γνωστό,  με την ήρεμη αλλά φορτισμένη από πόνο κι ένα βουβό κλάμα φωνή της...

Ήταν ένα ωραίο και ξεχωριστό ζευγάρι, από τα χρόνια της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Μυτιλήνης. Μια πολύτιμη και ακριβή σύντροφος,  για όλα αυτά τα χρόνια της ζωής τους. 

Δεν ξέρω, αλλά από την πρώτη στιγμή,  τον ξεχώρισα από τα άλλα χωριατόπαιδα και από τότε γίναμε φίλοι. 

Σεμνός, διψασμένος για μάθηση, ποτέ δεν επιδίωξε να ξεχωρίσει από τούς άλλους συμμαθητές του,για τα πρωτεία.

Κι ας το άξιζε.

 Θυμάμαι ακόμα το φοβισμένο του πρόσωπο. Αλλά τότε δεν μπορούσα να καταλάβω το γιατί. 

Το ανακάλυψα πολύ αργότερα. Μέσα από τα γραφτά του. 

Το 1954, τελειώνοντας το Γυμνάσιο, χαθήκαμε. 

Τον ξαναβρήκα πολλά χρόνια αργότερα....

 Και θυμηθήκαμε τα κοινά μας χρόνια.

 Και τότε έμαθα και τα κατοπινά του, όταν δάσκαλος πια, πέρασε και από την Κοργιαλένειο Αναργύρειο Σχολή των Σπετσών, τότε  που Διευθυντής της ήταν, ο κοινός μας καθηγητής, ο Βασιλικιώτης συγχωριανός  του, ο σπουδαίος εκπαιδευτικός, ο Δημήτριος Ματζουράνης,  για να καταλήξει Σύμβουλος στο Υπουργείο Παιδείας.  

Μού χάρισε τα βιβλία του.Και τότε ανακάλυψα και το μέγεθος του, ως λαογράφου. 

Με βάση την ντοπιολαλιά τού χωριού του, ο Γιώργος, ως ερευνητής τού ιδιώματος των Λεσβίων, μέσα από τον περιωρισμένο χώρο του δικού του χωριού, τα Βασιλικά Λέσβου,  μάς δίνει μιαν συνολική εικόνα τού Λεσβιακού ιδιώματος, κατά τέτοιον μάλιστα τρόπο που δίκαια τον κατατάσσει,  μαζί με τους άλλους λαογράφους μας, τον Αναγνώστου, τον  Παπανικόλα , τον Σταύρου, τον Καραγιάννη, τον Νικήτα  κ.ά, στους πλέον έγκυρους λαογράφους του νησιού μας. 

Αλλά, μέσα από την αλληλογραφία μας στο διαδίκτυο, ( να που καμιά φορά μάς είναι και χρήσιμο) μού έμελλε να ανακαλύψω κι έναν άλλο πνευματικό άνθρωπο,  έναν μοναδικό στοχαστή,  που με πολύ σοβαρότητα και υπευθυνότητα, μάς δίνει την ευρύτερη λαογαφική εικόνα του λεσβιακού τοπίου.  Έθιμα ξεχασμένα, τα ανασύρει, τα κανακεύει σαν στοργικός πατέρας και αφού τα ξαναζωντανέψει, μάς τα δίνει να τα χαρούμε κι εμείς, κατά τρόπο μοναδικό θα έλεγα.

Γιατί - πώς να το κάνουμε-  κατά τον άλλον μεγάλο συντοπίτη μας, τον Στρατή Αναστασέλλη...

"Τού χώμα τς Λέσβου χουχλατσεί 

Λουλούδια βγάζ' αράδα

Έδγιου κατούρσι γη Σαμφώ

Τσ ακόμα βαστά η σπιρτάδα...."

Ναι, αξέχαστε φίλε μου Γιώργο....

Κάθε χρόνο συνήθιζα, τις μέρες της Μ.Εβδομάδας,  να αναρτώ στο διαδίκτυο,  το κείμενο του,  για την Κασσιανή και το τροπάριο της. 

Πέρα από ένα απλό κείμενο,  που μας μιλά γι αυτό το πασίγνωστο τροπάριο, ανακαλύπτουμε και μια άλλη προσέγγιση, από τον συγγραφέα, που εδώ πλέον αποκτά την μορφή φιλολογικού γεγονότος. 

Στην απόδοση τού τροπαρίου, από τον Παλαμά και τον Κόντογλου, ο Γ.Αλβανός παραθέτει και την δική του.

Έγραψα τότε - και επιμένω - εγώ ο απλός αναγνώστης, ότι η απόδοση του Γιώργου υπερτερεί τών άλλων. 

Αλλά σ' αυτή τη χώρα μάθαμε να αναφερόμαστε μόνο στα γνωστά ονόματα. Και να αγνοούμε, των άλλων των αφανών,  που η άγνοια μας, για να μην πω η κακοήθεια μας,  τους στέλνει στο περιθώριο.

 Μίλησα για τον φοβισμένο συμμαθητή μου. 

Και πριν κάμποσα χρόνια,  λύθηκε το μυστήριο, όταν μού έστειλε ένα μικρό  κείμενο του, το "Βασιλικά.    Νοέμβριος του 1947".

Ένα συγκλονιστικό κείμενο,  που μέσα από την ζωή τού  βοηθού, (τού πελεκάνου αρχιμάστορα πατέρα του), τού Γιάννη Τζανή, ξετυλίγεται όλη η λευκή τρομοκρατία στο νησί μας, κατά τέτοιον τρόπο,  που καμιά άλλη ιστορία δεν μπόρεσε να την αγγίξει όπως με πολυ απλό,  αλλα βαθύτατα ανθρώπινο τρόπο, μάς την εξιστορεί ο Γιώργος.

Πριν μέρες, με αφορμή ένα δημοσίευμα, που μιλούσε για την ανακάλυψη  ομαδικού τάφου στο Επταπύργιο της Θεσσαλονίκης, εκτελεσθέντων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, από το εμφυλιακό κράτος της δεξιάς, έγραψα για τα χρόνια εκείνα,  που ως παιδί τα έζησα και στο νησί μας, ξέροντας και για τους δικούς μας απελπισμένους μαχητές του ΔΣΕ, και μίλησα για έναν αδιόρατο φόβο και ένα σφίξιμο στην καρδιά.

Και να που σήμερα, μέσα από το αφήγημα τού Γιώργου, ξανάνιωσα το ίδιο σφίξιμο, όπως και τότε. 

Φίλε μου Γιώργο...

" Εκεί στην αλλότροπη ζωή του Ουρανού, ας σταματήσουν οι λυγμοί των αγγέλων. Αίνιγμα επίμονο, διαρκές αστραποβόλημα, που μίσεψες στους Ασφοδελούς της Αχερουσίας...."

Καλήν αντάμωση φίλε.

Απρίλιος τού 2025.

Βάσος Ι.Βόμβας

Υ.Γ.

Θα ήθελα να κάνω μιαν έκκληση, στους συντοπίτες  μου. Και ιδιαίτερα στούς πνευματικούς της ανθρώπους. 

Να τιμήσουν, κατά που τού πρέπει,τον Γιώργο Αλβανό, τον σεμνό διανοούμενο των Λεσβιακών γραμμάτων.