ΝΥΧΤΕΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΣΤΟ ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ 2024
Θερινό Σινεμά Παναγιώτη Αλεξέλλη
• Δευτέρα 5/8: The Maltese Falcon (1941) Διάρκεια 100΄
◦ Ελληνικός Τίτλος: Το Γεράκι της Μάλτας
◦ Σκηνοθεσία: John Huston
◦ Παίζουν: Humphrey Bogart, Mary Astor, Gladys George, Peter Lorre, Sydney Greenstreet
◦ Σενάριο: John Huston, από τη νουβέλα του Dashiell Hammett
◦ Ο John Huston, στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο, παρουσιάζει αριστοτεχνικά το πρώτο, κατά πολλούς ιστορικούς κινηματογράφου, φιλμ νουάρ και δημιουργεί το αρχέτυπο του ιδιωτικού ντετέκτιβ, εκτοξεύοντας τον Humphrey Bogart στο πάνθεον των αστέρων του Χόλυγουντ. Η ταινία επελέγη από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου για διατήρηση στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου για την πολιτιστική, ιστορική και αισθητική της σημασία.
• Πέμπτη 8/8: 20,000 Leagues Under the Sea (1954) Διάρκεια 127’
◦ Ελλ. Τίτλος: 20,000 Λεύγες κάτω από τη Θάλασσα
◦ Σκηνοθεσία: Richard Fleischer
◦ Παίζουν: Kirk Douglas, James Mason, Peter Lorre, Paul Lukas
◦ Σενάριο: Earl Felton, βασισμένο στο μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν
◦ H Disney μεταφέρει στον κινηματογράφο το κλασικό βιβλίο φαντασίας του Ιουλίου Βερν, παρουσιάζοντας μια από τις καλύτερες οικογενειακές περιπέτειες ζωντανής δράσης, σε παραγωγή του ίδιου του Walt Disney. Με εντυπωσιακά σκηνικά και ειδικά εφέ για την εποχή της (κέρδισε Όσκαρ Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης και Ειδικών Εφέ), άφθονα γέλια, συγκινήσεις, αλλά και αέρα αληθοφάνειας, σε κάνει όχι μόνο να πιστεύεις τη φανταστική ιστορία, αλλά και να τη ζεις.
• Δευτέρα 12/8: High Noon (1952) Διάρκεια 85΄
◦ Ελληνικός Τίτλος: Το Τρένο θα Σφυρίξει Τρεις Φορές
◦ Σκηνοθεσία: Fred Zinnemann
◦ Παίζουν: Gary Cooper (Όσκαρ), Grace Kelly, Lloyd Bridges, Henry Morgan, Lee Van Cleef
◦ Σενάριο: Carl Foreman
◦ Μουσική: Dimitri Tiomkin (Όσκαρ)
◦ Ένα από τα καλύτερα και πιο επιδραστικά γουέστερν που έχουν γυριστεί, καθώς και μια αιχμηρή αλληγορία κατά των μακαρθικών κομουνιστικών διώξεων, γραμμένο από τον μετέπειτα βραβευμένο με Όσκαρ για τη «Γέφυρα του Ποταμού Κβάι» σεναριογράφο Carl Foreman. Έβγαλε το είδος των γουέστερν από τη μεταπολεμική αφάνεια και πρωτοτύπησε με το τέχνασμα της εξέλιξης σε πραγματικό χρόνο δράσης (όλα γίνονται σε 85 λεπτά, όσο διαρκεί και η ταινία). Ήταν υποψήφιο για 7 Όσκαρ και κέρδισε τελικά 4 (Α' Ανδρικού Ρόλου, Μοντάζ, Μουσικής Επένδυσης και Πρωτότυπου Τραγουδιού). Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου την κατέταξε 33η καλύτερη ταινία όλων των εποχών.
• Δευτέρα 19/8:: The Cranes are Flying (1957) Διάρκεια 95΄
◦ Ελληνικός Τίτλος: Όταν πετούν οι γερανοί
◦ Σκηνοθεσία: Mikhail Kalatozov
◦ Παίζουν: Tatyana Samoylova, Aleksey Batalov, Vasiliy Merkurev
◦ Σενάριο: Victor Rozov, από θεατρικό του ιδίου
◦ Αντιπολεμικό, ρομαντικό δράμα σοβιετικής παραγωγής. Θεωρείται το πρώτο αριστούργημα του μετα-Σταλινικού κινηματογράφου. Αποτέλεσε διεθνή επιτυχία και είναι η μόνη σοβιετική ταινία που έχει κερδίσει βραβείο Χρυσού Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών.
• Δευτέρα 19/8: The Untouchables (1987) Διάρκεια 119΄ *κατάλληλη για νέους άνω των 15 ετών
◦ Ελληνικός Τίτλος: Οι Αδιάφθοροι
◦ Σκηνοθεσία: Brian de Palma
◦ Παίζουν: Kevin Costner, Sean Connery (Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου), Robert De Niro, Andy Garcia κ.ά.
◦ Σενάριο David Mamet, βασισμένο στο βιβλίο των Eliot Ness και Oscar Fraley
◦ Μουσική: Ennio Morricone (βραβεία Grammy και BAFTA)
◦ Το διαχρονικό γκανγκστερικό έπος του Brian De Palma, που περιγράφει την επιχείρηση σύλληψης του διαβόητου Al Capone από τον ομοσπονδιακό πράκτορα, Eliot Ness, βασισμένη στη βιογραφία του ιδίου, αλλά με αρκετή δόση μυθοπλασίας. Ξεχωρίζουν οι ερμηνείες των Sean Connery, για την οποία βραβεύτηκε με Όσκαρ, και Robert De Niro, που ενσάρκωσε τον θρυλικό γκάνγκστερ με υπερβολικό, αλλά άκρως διασκεδαστικό τρόπο, και πήρε 14 κιλά για να παίξει τον ρόλο. Το σενάριο του David Mamet, η εξαιρετική μουσική του Ennio Morricone και η σκηνοθετική μαεστρία του Brian de Palma μεταφέρουν την αρχέτυπη διαμάχη του Καλού με το Κακό στο Σικάγο της Ποτοαπαγόρευσης, και εξερευνούν τα διαχρονικά θέματα της ηθικής, της δικαιοσύνης και του πόσο μακριά είναι διατεθειμένος να φτάσει κανείς για να τηρήσει το Νόμο.
• Δευτέρα 26/8: Young Frankenstein (1974) Διάρκεια 105΄
◦ Ελληνικός Τίτλος: Φρανκενστάιν Τζούνιορ
◦ Σκηνοθεσία: Mel Brooks
◦ Παίζουν: Gene Wilder, Marty Feldman, Peter Boyle, Teri Garr κ.ά.
◦ Σενάριο: Gene Wilder και Mel Brooks
◦ Ο Mel Brooks παρωδεί με εξαιρετικό, καυστικό και ενίοτε σουρεαλιστικό τρόπο τις κλασικές ταινίες τρόμου του ’30, πάντα με σεβασμό, και χωρίς να υποκύπτει στα ατοπήματα της αλλοίωσης της πρωτογενούς ιστορίας του Frankenstein της Mary Shelley ή της αντιμετώπισής της ως απλό πρόσχημα. Παραδίδει στην πορεία ένα κωμικό αριστούργημα, που επιλέγει να το γυρίσει ασπρόμαυρο, στοχεύοντας να τιμήσει την εξπρεσιονιστική αισθητική και την ατμόσφαιρα ταινιών όπως το Frankenstein του 1931 και το Η Νύφη του Frankenstein του 1935. Μεγάλη κριτική και εισπρακτική επιτυχία, και με αριστοτεχνικές ερμηνείες, κυρίως από τους Gene Wilder (που συνεργάστηκε στο σενάριο) και Marty Feldman, κατατάσσεται ανάμεσα στις κορυφαίες αμερικανικές κωμωδίες.
• Πέμπτη 29/8: The Third Man (1949) Διάρκεια 104΄
◦ Ελληνικός Τίτλος: Ο Τρίτος Άνθρωπος
◦ Σκηνοθεσία: Carol Reed
◦ Σενάριο: Graham Greene
◦ Παίζουν: Joseph Cotten, Orson Welles, Alida Valli, Trevor Howard κ.ά.
◦ Το ατμοσφαιρικό αυτό θρίλερ με φόντο την κατεστραμμένη από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο Βιέννη, θεωρείται το πιο σημαντικό φιλμ νουάρ στην ιστορία του αγγλικού κινηματογράφου. Με εξαιρετικές ερμηνείες από τους Joseph Cotten και Orson Welles, Όσκαρ Ασπρόμαυρης Φωτογραφίας και 2 ακόμη υποψηφιότητες, Μέγα Βραβείο του Φεστιβάλ των Καννών και Βραβείο Καλύτερης Ταινίας από την Ακαδημία Βρετανικού Κινηματογράφου, η ταινία συγκαταλέγεται μεταξύ των καλύτερων όλων των εποχών.
• Δευτέρα 2/9: My Fair Lady (1964) Διάρκεια 170΄
◦ Ελληνικός Τίτλος: Ωραία μου Κυρία
◦ Σκηνοθεσία: George Cukor (Όσκαρ)
◦ Παίζουν: Audrey Hepburn, Rex Harrison (Όσκαρ), Stanley Holloway, Gladys Cooper, Wilfried Hyde-White
◦ Σενάριο: Alan Jay Lerner, βασισμένο στο θεατρικό έργο του George Bernard Shaw «Πυγμαλίων».
◦ Απολαυστική μουσική ρομαντική κομεντί, που κέρδισε 8 βραβεία Όσκαρ, μεταξύ των οποίων Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας και Α’ Ανδρικού Ρόλου. Η ταινία, εκτός από το να διασκεδάζει με το χιούμορ και τα εξαιρετικά τραγούδια της, περνάει μηνύματα σχετικά με κοινωνικά ζητήματα όπως οι ταξικές διαφορές, τα δικαιώματα των γυναικών, η ισότητα των φύλων και η ηθική.
• Πέμπτη 5/9: Le clan de Siciliens (1969) Διάρκεια 121΄ *κατάλληλη για νέους άνω των 15 ετών
◦ Ελληνικός Τίτλος: Η συμμορία των Σικελών
◦ Σκηνοθεσία: Henri Verneuil
◦ Παίζουν: Jean Gabin, Alain Delon, Lino Ventura
◦ Σενάριο: Henri Verneuil, José Giovanni και Pierre Pélégri, βασισμένο στη νουβέλα του Auguste Le Breton
◦ Μουσική: Ennio Morricone
◦ Γαλλική αστυνομική περιπέτεια, η οποία χτίζει επάνω στην κλασική φιλμ νουάρ κληρονομιά του Jean-Pierre Melville και επανεφεύρει το είδος. Τεράστια εμπορική επιτυχία και έξοχο δείγμα του ευρωπαϊκού ψυχαγωγικού κινηματογράφου, από τον υποψήφιο για Όσκαρ και Χρυσό Φοίνικα, Henri Verneuil, και με πρωταγωνιστές τα ιερά τέρατα του γαλλικού κινηματογράφου Jean Gabin, Alain Delon και Lino Ventura. Μαγευτική η μουσική επένδυση από τον Ennio Morricone.
• Δευτέρα 9/9: Adam’s Rib (1949) Διάρκεια 101΄
◦ Ελληνικός Τίτλος: Από το Πλευρό του Αδάμ (Γνωστό και ως «Αδάμ και Εύα»)
◦ Σκηνοθεσία: George Cukor
◦ Παίζουν: Spencer Tracy, Katharine Hepburn, Judy Holliday και Jean Hagen
◦ Σενάριο: Ruth Gordon και Garson Kanin
◦ Ο Spencer Tracy και η Katharine Hepburn παίζουν υποδειγματικά ζευγάρι δικηγόρων που έρχονται αντιμέτωποι στο δικαστήριο, σε μια κλασική ρομαντική κομεντί, ανάμεσα στις κορυφαίες του είδους. Γραμμένη από το παντρεμένο ζευγάρι των Ruth Gordon και Garson Kanin (υποψήφιοι για Όσκαρ), η ταινία αναπαριστά με εύστοχο και ταυτόχρονα κωμικό τρόπο τη μάχη των φύλων. Η ιστορία είναι εμπνευσμένη από την αληθινή υπόθεση της δικαστικής διαμάχης του ζεύγους δικηγόρων William και Dorothy Whitney, που είχαν αναλάβει ως αντίδικοι τις διαδικασίες για το διαζύγιο των ηθοποιών Raymond Massey και Adrianne Allen, μετά την ολοκλήρωση του οποίου χώρισαν και παντρεύτηκαν ο καθένας τον αντίστοιχο πελάτη του.
• Πέμπτη 12/9: The Birds (1963) Διάρκεια 119΄
◦ Ελληνικός Τίτλος: Τα Πουλιά
◦ Σκηνοθεσία: Alfred Hitchcock
◦ Παίζουν: Rod Taylor, Tippi Hedren (Χρυσή Σφαίρα), Jessica Tandy
◦ Σενάριο: Evan Hunter, βασισμένο στο διήγημα της Daphne Du Maurier
◦ Στην ταινία που θεωρείται το τελευταίο του αριστούργημα, ο Alfred Hitchcock δίνει μία διαφορετική διάσταση σε μια κλασική ιστορία τρόμου, δημιουργώντας μία παραβολή για ένα νέο κόσμο, όπου συνυπάρχουν η οικολογική ανησυχία με την υπαρξιακή αγωνία. Στο πρώτο μισό, ο θρυλικός σκηνοθέτης χτίζει αργά αλλά σταθερά την ιστορία, με τρόπο που επιτείνει το άγχος και αυξάνει τον αόριστο φόβο έως την τελική κορύφωση, αποδεικνύοντας ακόμη μια φορά ότι είναι ο «μετρ του σασπένς».
• Δευτέρα 16/9: Asphalt Jungle (1950) Διάρκεια 112΄
◦ Ελληνικός Τίτλος: Η Ζούγκλα της Ασφάλτου
◦ Σκηνοθεσία: John Huston
◦ Παίζουν: Sterling Hayden, Louis Calhern, Jean Hagen, Sam Jaffe (βραβείο Φεστιβάλ Βενετίας), Marilyn Monroe κ.ά.
◦ Σενάριο: Ben Maddow και John Huston, από νουβέλα του W. R. Burnett.
◦ Ταινία σταθμός για τα φιλμ νουάρ, για την οποία ο πνευματικός πατέρας του Γαλλικού Νέου Κύματος και κορυφαίος εκπρόσωπος του γαλλικού φιλμ νουάρ, Jean-Pierre Melville, είπε «υπάρχουν ακριβώς δεκαεννέα πιθανές δραματικές παραλλαγές στις σχέσεις μεταξύ αστυνομικών και εγκληματιών. Και οι δεκαεννέα μπορούν να εντοπιστούν στο αριστούργημα αυτό του John Huston». Η Marilyn Monroe κάνει μια από τις πρώτες κινηματογραφικές της εμφανίσεις και κερδίζει τις εντυπώσεις, αλλά την παράσταση κλέβει ο Sam Jaffe στον ρόλο του ατάραχου εγκέφαλου της ληστείας, για τον οποίο κέρδισε το Βραβείο Καλύτερου Ανδρικού Ρόλου στο Φεστιβάλ Βενετίας.